Enerji

Doğalgaz ve Türkiye

Doğalgaz ve elektrik Günümüzün en fazla kullanılan enerji türleridir. Doğalgaz birincil enerji türü iken elektrik ikincil enerji türüdür. Elektrik üretmek için birincil enerji türü gereklidir. ( Detaylar için Bkz. Elektrik Hakkında Bilgiler ) Doğalgaz ise fosil yakıt ailesindendir.

Doğalgaz genel olarak toprak altında kayaların gözenekleri arasına sıkışmış biçimde ve petrol yataklarının üzerlerinde büyük gaz hacmi şeklinde bulunur. Peki evlerimizde, endüstride, elektrik üretiminde, hemen hemen her yerde kullandığımız doğalgaz nedir tam olarak.

Doğalgaz Nedir?

Doğalgaz bir petrol ürünüdür aslında. Yakıt olarak petrolden sonra ikinci sıra yer alır. Doğalgaz, Yerkabuğunun altında jeolojik oluşumlarla gerçekleşen, metan ve hidrokarbonlardan oluşan yanıcı, renksiz, kokusuz ve havadan hafif bir gaz karışımıdır.

Doğalgaz Bileşenleri
Doğalgaz Bileşenleri

Doğalgaz toprak altında konvansiyonel olan ve konvansiyonel olmayan şeklinde iki türde bulunur. Kullandığımız doğalgaz konvansiyonel olup erişimi kolay, ve pratik olup teknoloji bunların üzerine kurulmuş ve maliyetler düşürülmüştür. Konvansiyonel olmayan gazlar ise kömür gazı, kaya gazı olup bunların çıkarılması zor, pahalı ve henüz ekonomik değildir.

Doğalgaz Oluşumu
Doğalgaz Oluşumu

Doğalgaz Tarihi ve Rezervleri

Doğalgaz çok eski zamanlarda bulunmuştur. Dağlarda taşlardan çıkan gazlar yıldırım çakması ile alev almakta ve yanarak insanların batıl inanç geliştirmesine sebebiyet vermiştir. Hindistan’da, Yunanistan’da Eski İran’da çıkan doğalgazların etrafına tapınaklar yapılmış ve ilahi bir güç olduklarına inanılmıştır.

Çıkan doğalgazı ilk kullananlar Çinliler olmuştur. Çinliler gaz çıkış noktalarını tespit ederek bambu ağaçları ile gazı taşımış ve deniz suyunu ısıtarak tuzdan arınmasını sağlamış bu sayede içme suyu elde etmişlerdir.

Doğalgaz 1659 yılında Avrupada kullanılmaya başlanmıştır. 1790 yılında ingiltere’de kullanılmaya başlanmış olup 1821 yılında A.B.D. ‘de şehir aydınlatması olarak kullanılmıştır.

Endüstriyel alanda ilk kullanım 1841 yılında ABD’de tuz üretimi için gerçekleştirilmiştir. 1855 yılında ise ilk defa gaz ocağı keşfedilmiş ve mavi alev evlerde kullanılmaya başlanmıştır.

1920’lerden sonra gelişen boru sistemleri ile doğalgaz hatları ülkeler arasında çekilmiş ve küresel anlamda doğalgaz ağı kurulmuştur. Ülkemizden de TANAP gibi doğalgaz boru hatları geçmektedir.

Türkiye Doğalgaz Boru Hatları
Türkiye Doğalgaz Boru Hatları

Doğalgaz Rezervleri

Dünya’da bir çok ülke doğalgaz rezervlerine sahiptir. 2019 yılının sonlarında Karadeniz’de bulduğumuz 320 milyar m3 doğalgaz rezervi ile Türkiye’de dünya sıralamasında 32. sıraya gelmiştir.

Doğalgaz rezervi en fazla olan ülke 50.279 milyar m3 ile Rusya, ardından 33.988 milyar m3 ile İran gelmektedir. Ülkemizde doğalgaz arama çalışmaları devam etmekte olup yeni rezervlerin çıkacağı düşünülmektedir.

Doğalgaz Rezervleri
Doğalgaz Rezervleri (Kaynak: Sozcu)

Doğalgaz Fiyatları

Türkiye enerji anlamında dışa bağımlı olan bir ülkedir. Enerjimizin %72’si dışarıdan ithal edilmektedir. Enerjimizi büyük oranda dışarıdan aldığımız için döviz kurundaki değişiklikler, ekonomik durumlar, ülkeler arasındaki anlaşmalar doğalgazın fiyatını doğrudan etkilemektedir.

Ülkemizde Doğalgaz’a gelen bir zaman Elektriğe de doğrudan yansımaktadır. Özellikle kış aylarında doğalgaz fiyatlarının sürekli artması son tüketicileri mali anlamda epey etkilemektedir. Yıllara göre konutlarda ve sanayide doğalgaz fiyatlarındaki değişim aşağıdaki grafikte verilmiştir.

Doğalgaz Fiyatları
Doğalgaz Fiyatları

Yukarıdaki grafikten görülebileceği üzere 2017 yılının sonlarından itibaren doğalgaz fiyatları hızlı bir şekilde artış trendine girmiştir. Önceki yıllarda konutlardaki doğalgaz fiyatları sanayiden daha yüksekte iken 2018 yılının ortasından itibaren sanayi doğalgazının fiyatı konut doğalgazının fiyatını geçmiştir. Sanayicilerin üzerinde daha fazla yük binmiş olup üretim doğrudan etkilenmiştir.

Evlerde doğalgaz faturasını düşürmek için bazı basit uygulamaları yapabilirsiniz. Öncelikle oda sıcaklığınızı ihtiyacınıza göre belirlemelisiniz. Kışın odanızın sıcaklığı 20-22oC arası olmalıdır. Ülkemizde kışın 24-25oC ‘ye ayarlanmakta ve fazladan ısıtılarak daha fazla doğalgaz tüketimi olmaktadır. (Aşırı ısınan odada pencereyi açarak soğutmak en büyük verimsizliktir.)

Bir diğer önemli nokta ise evinizin izolasyon durumudur. Eğer evinizde izolasyon yok ise doğalgaz tüketiminiz çok daha yüksek olmaktadır. En ince yalıtımı dahi yapsanız büyük bir tasarruf elde edersiniz. (Bkz. Evinizde Elektrik Faturanızı Düşürün)

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Reklam Engelleyici

Reklam engelleyici eklenti kullandığınızı fark ettik. Muhendisiz.Net web sitesini verimli kullanabilmek için lütfen reklam engelleyiciyi kapatınız.