Karbon Ayak İzi Nedir, Nasıl Hesaplanır?
Karbon Ayak İzi Dünya’nın geleceği için son derece önemli bir konudur. Karbon Ayak İzi takibi ile küresel ısınmayı kontrol altına almak mümkündür.
Enerji kaynaklarının sınırlı olması nedeniyle kullandığımız enerjiyi daha verimli, daha az mümkün olduğunda optimum seviyede kullanmamız gerekiyor. Günümüzde Karbon ayak izi duyulmaya başlanmış olsa dahi henüz çok yeni bir kavram olduğu için bir çok kişi tarafından ne olduğu bilinmiyor. Fakat ilerleyen yıllarda çok daha önemli bir noktaya gelecek olup herkesin karbon ayak izini hesaplaması ve mümkün olduğunca azaltması gerekecek.
Karbon ayak izi nedir, kimler tarafından oluşur, nasıl hesaplanır gibi sorularınızın cevaplarını bu yazımızda vermeye çalışacağız.
Karbon Ayak İzi Nedir?
Karbon ayak izi kavramı küresel ısınma nedeniyle ortaya çıkmıştır. İnsanların, makinelerin, arabaların ortaya çıkardıkları başta karbondioksit (CO2) olmak üzere diğer zararlı gazların dünyanın etrafında bir çember oluşturarak sera etkisi yaratması üzerine korbondioksiti azaltmak için karbon ayak izi kavramı ortaya atılmıştır.
Karbon ayak izi, sera gazı miktarına bağlı olarak birim karbondioksit cinsinden ölçülen / hesaplanan, insanların çevreye verdiği zararın ölçüsüdür. Doğrudan Karbon Ayak izi ve Dolaylı Karbon ayak izi olmak üzere iki ana kısımdan oluşur.
Doğrudan Karbon Ayak İzi
Doğrudan karbon ayak izi, birincil ayak izi olarak adlandırılmakla birlikte evlerdeki enerji tüketimi, ulaşım (araba, gemi, uçak vb.) gibi faaliyetler için fosil yakıtların yakılması sonucunda ortaya çıkan CO2 emisyonlarıdır.
Dolaylı Karbon Ayak İzi
Dolaylı Karbon ayak izi ise kullandığımız ürünlerin tüm yaşam döngüsü süresince ( üretilmesi, imalatı ve bozularak doğaya karışması) ortaya çıkan CO2 emisyonları denilebilir.
Karbon Ayak İzi Azaltma Yolları
Karbondioksit zararlı bir gaz olarak nitelendirilmekle birlikte sera etkisine en fazla neden olan gazdır. Bu nedenle salınan karbon gazını azaltmak her dünya vatandaşının görevidir. Salınan karbon miktarını azaltmak sanılandan daha kolay olsa da bazı alışkanlıklardan vazgeçmek gereklidir.
Karbon Ayak İzi ‘ni düşürmek için yapılabilecekleri kısaca anlatalım.
Isınma
Evlerde veya iş yerlerinde mümkün olduğunca yenilenebilir enerjiye geçilmelidir. Güneş kollektörleri ile ısınmak mümkün olmakla birlikte endüstriyel işletmelerde sıcak su gereken lavabo ve duşlarda kullanımı oldukça uygundur. Ayrınca çatı alanı uygun ise elektrik üretmek için dahi güneş enerjisi kullanılabilmektedir.
Ulaşım
Ulaşım için toplu taşıma tercih edilmelidir. Araba alır iken mümkün olduğunca düşük güçte araba almak salınan karbon miktarını epey düşürecektir. Ayrıca yürüyüş mesafesinde olan yerlere yürümek veya bisiklet ile gitmek salınan kargon miktarını azaltacağı gibi havayı da temiz tutacaktır.
Araç kullanırken mümkün olduğunca düşük hızda gitmeli ve gaz – fren ayarını iyi yapmak gereklidir. Ani hızlanmalar daha fazla yakıt tüketmenize ve haliyle daha fazla karbon salınımı yaratmanıza sebep olacaktır.
Cihaz Seçimi
Yeni bir cihaz / makine alır iken (buzdolabı, çamaşır makinesi, kurutma makinesi vb.) enerji tüketimi düşük cihazlar tercih edilmelidir. İhtiyaç olmayacak kadar büyük veya fazla cihaz almak, bunların atıl durumda kalmasını sağlayacağı gibi gereksiz miktarda enerji tüketmenize de neden olacaktır. Ne kadar fazla enerji tüketirseniz o kadar fazla karbondioksit salınımı yapacağınızı unutmayınız.
Karbon Ayak İzi Hesabı
Ortaya çıkardığımız karbon miktarını azaltabilmek için öncelikle ne kadar karbonu doğaya bıraktığımızı bilmemiz gerekir. Karbon ayak izi hesabında bir çok değişken göz önünde bulundurulur. Evde ısınma, soğutma ve diğer ihtiyaçlar için tüketilen elektrik, doğalgaz, kömür LPG gibi, ulaşımda kullanılan uçak, araba, motor, otobüs gibi sizin doğrudan içinde bulunarak doğaya bıraktığınız CO2 miktarını hesaplamak için formülleri buraya eklemek istesek te çok uzun oldukları için ilerleyen günlerde bir hesap formu ile sizlere karbon ayak izi hesabını online olarak sağlıyor olacağız.