Kalorifer kazanları ülkemizde hemen hemen her evde ısınma amaçlı olarak kullanılıyor. Kimi evlerde kombi, kimi evlerde soba, kimi evlerde ise endüstriyel yer tipi kazan. Hepsinin amacı odanın / evin istenilen sıcaklıkta konfor şartlarında tutulabilmesini sağlamak ve bunu sağlarken mümkün olduğunca az enerji harcamak.
Bu yazımızda kalorifer kazanlarını sitenizde nasıl daha verimli, nasıl daha güvenli kullanabileceğinize dair bir kaç ipucu paylaşacağız. Daha önceki yazımızda merkezi ısıtma sistemi ve ısı gider paylaşımı hakkında sizlere detaylı bilgi vermiştik. Şimdi merkezi ve tekil kazanlarımızı nasıl daha güvenli ve daha verimli kullanabileceğimize geçelim.
Çelik / Döküm Kazanlar ve Kurulum
Çelik / Döküm kazanlar büyük kapasiteli olup genelde sanayide kullanılmakla birlikte büyük sitelerde, residence’larda ve iş merkezlerinde sıkça kullanılmaktadır.
Döküm dilimli kazanların imalatı parçalar halinde olur ve kurulacağı yere o şekilde gönderilerek yerinde kurulum / montaj yapılır. Çelik gövdeye sahip kazanların ise tüm montajı fabrikada yapılır ve kurulacağı yere tek parça halinde gönderilir. Bu kazanların kurulum, montaj ve devreye alma işlemleri uzman kişiler tarafından yapılmalıdır.
Döküm kazanlar parçalı yapıya sahip oldukları için kurulum sonrası yer değiştirmek gerektiğinde tekrar tüm parçaları sökülerek yeni yerinde montaj yapılabilir. İlk kurulumda olduğu gibi sökme ve birleştirme işlemleri de uzman kişiler tarafından gerçekleştirilmelidir. Aksi durumlarda kazanlar kullanılamayacak hale gelebilmektedir.
Kazanların kurulum yapılacağı zemin düz olmalı ve kazan ağırlığını kaldırabilecek yapıda olmalıdır. Önerilen durum ise kazan verilerinde önerilen kaide ve sac levha üzerine kurulum yapılmasıdır. Kazan etrafında bakım / onarım için yeterince boşluk bırakılmalıdır.
Kaskad / Kombi Tipi Kazanlar
İhtiyaçların ve teknolojinin gelişmesi ile döküm, çelik gövdeli kazanlar yerini kombi tipi kaskad kazanlara bırakmaktadır. Özellikle binalarda ve sitelerde merkezi kazan dairesinde kaskad kazanlar kullanılarak ihtiyaca göre kazan sayısı devreye girerek enerji verimliliği anlamında büyük kazanç sağlamaktadır.
Kaskad kazanlar için montaj önemli bir konu olup uzman kişilerce yapılmalıdır. Baca ve su bağlantıları sızıntısız olacak şekilde yapılmalı, bakım, onarım için etrafında gerekli boşluklar bırakılmalıdır.
Kazanlarda Verimlilik
Kazanlarda yanma verimi en önemli konulardan bir tanesidir. Yanma verimi yaktığınız yakıtı (doğalgaz, kömür vb.) doğrudan etkilemekte ve çevreye salınan CO, CO2 gibi gazların belirleyicisi olmaktadır.
İdeal yanma verimine sahip bir doğalgaz kazanında bacada yapılan emisyon ölçümü sonucunda O2 değeri %2-%3, CO değeri maksimum 100 ppm, CO2 değeri ise maksimum %12 olmalıdır. Bu değerlerin dışında bir emisyon ölçümü yapılmış ise brülör ayarları tekrar yapılmalı ve yanma verimi arttırılmalıdır.
Kazanlar çalışırken (kazan sıcak iken) tesisata veya kazana su ilavesi yapılmamalıdır. Tesisat suyu azaldıysa su sıcaklığının 40°C’nin altına düşmesi beklenmeli ve ardından su ilavesi yapılmalıdır. Kazan çalışma ömrü için bu çalışma oldukça önemlidir.
Yukarıdaki madde ile paralel olarak eğer kazan aşırı ısınma nedeniyle durmuş ise kazanı hemen çalıştırabilmek için soğuk su eklenmemelidir. Eklenecek soğuk su kazan gövdesinde çatlak oluşmasına neden olabilmektedir. Kazan soğuduğunda çalıştırılmalı kazan tekrar aşırı ısınma nedeniyle kapanır ise kazan bir sorun olduğu düşünülerek yetkili servis veya uzman bir personel çağırılmalıdır.
Kazan çalıştırılmadan önce genel bir gözden geçirilmeli, çelik / döküm kazanlarda brülör bağlantıları kontrol edilmeli, baca bağlantıları gözle kontrol edilmelidir. Görülecek bir olumsuzluk durumunda kazan çalıştırılmamalı yetkili servis veya uzman bir personel çağırılmalıdır.
Eğer kazan uzun süre kullanılmayacaksa gazı vanadan kesilmeli, elektrik bağlantısı ana panodan kesilmelidir. (şalter indirilmelidir.)
Kazana veya kazan ekipmanlarına bakım yapılacağı zaman elektrik ve gaz bağlantıları ana bağlantı noktalarından kesilmelidir. Aksi durumda istenmeyen sonuçlar ortaya çıkabilmektedir.