Elektrikli Araba teknolojisinin çıkması ve teknolojinin gelişimi, fosil yakıtların sonunun görünmesi ve dünya kaynaklarının gideren tükenmesi ile yeni enerji, verimli enerji ve daha az yakıt ile daha fazla iş yapabilme kabiliyetine sahip makineler icat edilmeye başlandı. Çevresel etki ve yakıt tüketimi düşünüldüğünde arabaların dünyamıza verdiği zarar çok büyük olmakla birlikte ülkeler araç kullanımını azaltma ve sıfır emisyona sahip elektrik araba kullanımını teşvik etmeye başladı.
Ülkemizin araba hasreti Devrim arabaları ile başlayıp sönmüş iken TOGG ile tekrar alevlendi. Ülkemizin markası ve yerli üretim (%51 yerli oranı ile başlanıp 3 yılda %68 yerli oranına erişilecek.) olan TOGG %100 elektrik olarak üretilecek. TOGG ile elektrikli araba kavramı ülkemize hızla yayıldı. Öncesinde de vardı tabiki fakat çok yaygın değildi. Hatta Renault’un %100 elektrik araçlarına neredeyse hiç rağbet olmamıştı.
Elektrikli Araba ve Hibrit Araba
Elektrikli arabalar gücünün tamamiyle batarya, yakıt hücresi, yenilenebilir enerji panelleri gibi elektrik kaynağından alarak çalışmaktadır. İçten yanmalı motora sahip araçların aksine çevreye herhangi bir egzoz gazı emisyonu bırakmadığı için bir çok ülke elektrikli otomobillere teşviklerini artırmaktadır. Şu an için en büyük handikap elektrikli araba şarj istasyonlarının çok az sayıda olmasıdır.
Hibrit (Hybrit) arabalar ise içerisinde bir adet içten yanmalı motor ve bir adet elektrik motoru bulundurmaktadır. Hibrit arabalar kablo ile harici olarak şarj edilememekte olup şarj işlemi rejeneratif enerji’den sağlanmaktadır. Bir diğer deyişle yokuş aşağı inerken elektrik motoru bataryayı şarj etmektedir. Bataryanın yeterli gücü olmadığı durumlarda benzinli / dizel motor çalışmakta ve bu esnada batarya kendini şarj etmektedir. Ülkemizde hibrit araçlar uzun zamandır bulunmakta olup giderek popülerliği artmaktadır.
Bu yazımızda %100 elektrikli arabaları ele alıyoruz.
Elektrikli Araba Yapısı
Elektrikli arabalar dış tasarımları itibariyle diğer içten yanmalı motora sahip arabalar ile aynıdır. Farkları iç yapısında ortaya çıkmaktadır. Örneğin yakıt deposu olmamakla birlikte batarya yer almaktadır.
Elektrikli arabaların yapısında yer alan farklı bileşenlere bir göz atalım.
- Elektrik motoru (İçten yanmalı motor yerine)
- Batarya Sistemi (Yakıt deposu yerine)
- Glikol bazlı batarya soğutucusu (Bataryanın ısınmasını önlemek amacıyla)
- Yedek batarya (Opsiyonel bir seçenek olarak sunuluyor.)
- Kontrol ünitesi
- Akım dönüştürücüsü
- Araç içi şarj ünitesi
- Şarj girişi
- Güç elektroniği kontrolcüsü
Elektrikli Arabaların Çalışma Mantığı
Elektrikli araçların çalışması normal elektrik motorları gibi düşünülebilir. Bataryada depolanmış elektrik (DC), elektrik motoruna bağlı olan invertöre iletilir. Bu invertörde DC elektrik, AC’ye dönüştürülerek 3 fazlı elektrik motorunun çalışması sağlanır.
Elektrik motoru çalışmaya başladığında aracın tekerlerine güç iletilir ve tekerler harekete başlar. Klasik elektrikli aracın çalışma mantığı temelde bu şekildedir.
Batarya belirlenen seviyenin altına düşer ise bir uyarı verilir ve tekrar şarj edilmesi istenir. Şarj istasyonları bataryayı DC olarak hızlı bir şekilde şarj eder.
İçten yanmalı araçlarda olduğu gibi elektrik araçlarda da dişli kutusu vardır. Bu dişli kutusu ile aracın hızı, torku ayarlanabilmektedir.
Aşağıda elektrikli Tesla Model 3’ün çalışma prensibini anlatan güzel bir video bulunmaktadır. Alt yazı seçeneği ile videoyu izleyebilir, elektrikli araçlarda önce olan Tesla’nın çalışma mantığını inceleyebilirsiniz.
Elektrikli Araçlar Faydalı mıdır?
Bir çok ülkede şehir merkezlerinde içten yanmalı motora sahip araçların kullanımı yavaş yavaş yasaklanıyor ve sadece elektrikli araçlara izin veriliyor. Sadece bu açıdan bakarsak bile elektrikli araçların faydası hakkında fikir sahibi olabilirsiniz.
Elektrikli araçların temel faydalarını sıralayalım.
- Çevreye zararı yoktur, sıfır egzoz emisyonu ile tamamen çevre dostu bir yapıdadır. Hava kirliliğini düşürür.
- Elektrikli araçların şarjında yenilenebilir enerji kullanılır ise gerçekten sıfır emisyon salınmış olur.
- Yenilenebilir enerji kullanımında teşvik edici bir rol oynar.
- Yüksek tork ve güce sahiptir.
- Son derece sessiz çalışır.
Elektrikli araçların dezavantajları yok mu derseniz onları da ekleyelim.
- Henüz yeni bir teknoloji olduğu için maliyeti yüksektir.
- Şarj istasyonları şu an için sınırlı sayıdadır.
- Yüksek tork ve güç kısa süreli sağlanır, devamlılığı yoktur.
- Sessiz çalışması güvenlik açısından sorun oluşturabilmektedir.
Bir Yorum