IsıtmaMühendislik

Flaş Buhar Nedir? Nasıl Kazanılır?

Buhar sistemlerinde bir çok işletme flaş buhar sistemini kullanmamaktadır. Enerji verimliliğinin oldukça önemli olduğu günümüzde kazanılabilecek her türlü enerji geri kazanılmalıdır. İşletmenin Enerji Yöneticisi işletmenin flaş buhar kazancını hesaplamalı ve gerekli ise uygulamayı yaptırmalıdır. (Bkz. Enerji Yöneticisinin Görevleri)

Flaş buharın tanımını basit bir şekilde yapmak gerekir ise; Buhar sistemlerinde son noktaya ulaşan buhar enerjisini verdikten sonra aynı basınçta kondense (doymuş su) dönüşür. Bu kondensler toplanarak kondens tankına boşaltılır. Buhar basıncından atmosfer basıncına çıkan kondenste bir miktar buharlaşma olur ve bu buhara flaş buhar denir.

Biraz daha teknik anlatmak gerekir ise buhar sisteminin 6 bar olduğunu kabul edelim. 6 bar’daki doymuş suyun (kondens) entalpisi 697 kj/kg’dır. 1 bar’daki (atmosfer basıncı) doymuş suyun entalpisi ise 505 kj/kg’dır. 6 bar basınçtaki kondens 1 bar’a düştüğünde  697- 505 = 192 kj/kg’lık enerji ortaya çıkar. Bu enerji kondensin bir miktarını buharlaştırarak flaş buhar açığa çıkmasına neden olur.

Flaş Buhar Hesabı

Flaş buhar her ne kadar az görünse de içerisinde bulunan enerji miktarı oldukça fazladır ve bir çok sistemde ısı olarak kullanılabilir. Flaş buharı kullanmadan atmak enerjiyi israf etmektir ve enerji verimliliğine aykırı bir durumdur, verimsizlik meydana getirir. Flaş buharın kullanılması durumunda enerji verimliliği açısından faydası büyüktür.

Flaş buhar’da gizli ısıdan faydalanılmaktadır. Gizli ısı, suyun sıcaklığını artırmadan hal değişimi süresinde verilen ısıdır. Örnek vermek gerekir ise su 100 derecede kaynar. 100 dereceki suya ısı verilmeye devam edildiğinde suyun sıcaklığı artmaz fakat su buharlaşmaya başlar. Suyun tamamı buharlaşana kadar verilen ısı gizli ısıdır.

Flaş buhar hesaplamasını bir örnek üzerinden anlatmaya çalışalım.

8 bar basınçta ve buhar sıcaklığında kondensimiz olsun. Bu kondensin entalpisi 721 kj/kg’dır. (Doymuş buhar tablosundan). 8 bar basınçtaki kondens 2 bar basınçtaki kondens tankına boşaltılır ise entalpisi 504 kj/kg’a kadar düşer. Bu durumda Bu 721-504 =217 kj/kg’lık bir miktar kondens buharlaşır. Buharlaşan kondensin yüzde olarak miktar aşağıdaki formül ile hesaplanabilir.

Flaş Buhar (%) = (Q1-Q2/q) x 100

Q1 = Yüksek basınçtaki kondensin entalpisi (doymuş sıvı)
Q2 = Düksek basınçtaki kondensin entalpisi (doymuş sıvı)
q = Kondensin boşaltıldığı düşük basınçtaki buharın entalpisi

Flaş Buhar (%) = (721-504/2201) X 100 = % 9,6

1000 kg’lık bir kondens olduğu düşünülür ise

Flaş buhar = 1000 x % 9,6 = 96 kg/h olacaktır.

Flaş Buhar Hesap Grafiği
Flaş Buhar Hesap Grafiği

Flaş buhar yüksek basınçtaki kondensin düşük basınca geçmesi ile ortaya çıkıyor demiştik. Yüksek basınçtaki kondens ile düşük basınçtaki kondens arasındaki fark az olursa kondens miktarı fazla olup flaş buhar az, iki basınç arasındaki fark fazla olur ise flaş buhar miktarı fazla kondens miktarı az olacaktır. Bu durum flaş buhar tankı seçiminde oldukça önemlidir. Flaş buhar çıkışı olan borunun çapı hıza göre seçilir ise flaş buhar tankı küçük kalabilecek olup böyle durumda tank kapasitesi hesaplanandan iki kat büyük seçilebilmektedir.

Flaş Buhar Sisteminde Nelere Dikkat Edilmelidir

Flaş buhar sisteminde flaş buhar elde etmek için kondens miktarı mümkün olduğunca az olmalıdır. Bunun içinde kondenstoplar oldukça önemli olup seçimi dikkatle yapılmalıdır.

Flaş buhar geri kazanıldığında kullanılacağı sistemin ihtiyacı flaş buhar miktarına eşit veya daha fazla olmalıdır. İhtiyacın fazla olduğu durumlarda mevcut buhar sisteminden basınç düşürme yoluyla buhar sağlanabilecektir. Eğer flaş buhar ihtiyaçtan fazla olur ise fazla olan miktarın dışarı atılması gerekmekte ve verimsizliği ortaya çıkarmaktadır.

Flaş buhar tankının hesaplanması ve doğru seçimi büyük önem taşımaktadır. Flaş buhar tankı küçük seçilir ise fazla olan flaş buharın dışarı atılması gerekecek ve geri kazanmak için uğraşılan enerji tekrar atılmış olacaktır. Flaş buhar tankı çok büyük seçilir ise gereksiz maliyet olacağı gibi içerisinde uzun süre bekleyen flaş buharın basıncının düşmesine sebebiyet verebilecektir.

Flaş Buhar Tank Hesabı
Flaş Buhar Tank Hesabı

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Reklam Engelleyici

Reklam engelleyici eklenti kullandığınızı fark ettik. Muhendisiz.Net web sitesini verimli kullanabilmek için lütfen reklam engelleyiciyi kapatınız.