Mühendislik mezunu olmak ayrı dert mezuniyet sonrası iş bulmak ayrı bir dert. Ardı ardına gidilen mülakatlar ve iş bulma süreci mühendisleri psikolojik olarak olumsuz etkiliyor. Mülakat stresinizi alacak bir kaç öneriyi sizlere aktarmak istedik. Unutmayın ki sizin iş aradığınız kadar firmalar da mühendis arıyor.
Genel olarak firmaların düşündükleri:
1) Mülakata gereken değeri verip hazırlanmış mi? Çok istiyor mu ? Sorulara hemen cevap verebiliyor mu ?
2) Motivesi var mi (çok önemli, bazen çok motiveli kişi alınır, tecrübeli değil
) ?
3) Grup çalışması yapabilir mi? Yani sosyal mi, yoksa asosyal mi ? Kendini beğenen bir narsist mi (mobbing'e maruz kalabilirsin bu durumda!) ?
4) Tecrübesi var mi? Varsa CV de yazdığı gibi mi ?
5) Vereceğimiz işi yapabilecek kapasitede mi?
6) Bu mühendisi hangi işte kullanabilirim ?
7) Bana yetiştirmesi neye mal olur ?
Oturma, hal ve davranış sekli vs...
- Takım elbise giyilecek ki mülakat için verdiğin önem ortaya çıksın.
- Ayakkabının rengi takım elbisenin renginden koyu olacak.
Yani siyah ayakkabı çoğu zaman her takım elbise rengine uyar
- Tokalaşırken gözlere bakılacak, çok önemli!
- Tokalaşırken ne gevsek, ne çok sert el sıkılacak. İkisinin ortası iyidir
- En iyisi ayaklar hafif acık durum da duracak. Eller acık şekilde masanın üstüne konabilir, ya da sağ elini sağ bacağının, sol da sol bacağının üstüne koyabilirsin. Bacak bacak üstüne atabilirsin ama kuralları var, mesela bacaklarının üstüne sonrasında ellerini koyarsın.
- Sandalyede otururken kahve/kıraathane havasında oturmayacaksın, sallanmayacaksın, sandalyeden aşağı kaymayacaksın/ sarkmayacaksın/ gevşek oturmayacaksın.
- Ellerini ovuşturmayacaksın.
- Konuşurken (eğer birden fazla kişi varsa mülakatta senle konuşan) herkese kısa kısa dönerek (mesela 15 saniyede bir), yüzlerine bakarak konuşacaksın, yani tavandaki sineğe bakarak ya da tek bir kişiye bakarak konuşmayacaksın.
- Sorulan herhangi bir soruyu bilemediğinde 10-20 saniye sessiz bir şekilde durmayacaksın, odada o an bir sesizlik hakim olmiycak, hemen beklemeden söyle bir cevap verebilirsin: Ne yazık ki bu soru üzerine hiç düşünmemiştim!
- Başladığın cümleyi/konuyu sonlandıracaksın, havada kalmayacak cümle/konu. Bir cümleden diğerine, ya da bir konudan diğerine atlanmayacak. Yani Cem Yılmaz taklidi yapmayacaksın) mülakatta. Duru, temiz, kısa, anlaşılır olacak her şey, kafada soru işaretleri kalmayacak sonrasında. Çok önemli. Başladığı işi bitiren adam ), düzenli tertipli adam.
- Önceden anlatmış olduğun bir şeyi tekrar etmeyeceksin, tekrar çok kötü bir durum. Sonuçta karşındakiler uzman.
- Anlatırken güzel, içten gelen el hareketleri iyi olur. Tatbiki burada da Viyana orkestra şefi gibi ter içinde kalacak cinsten olmayacak. Ne çok, ne az, ikisinin ortası.
- Masanın üstünde içecek bireyler varsa, sana sorulur ne içmek istediğin. Mesela su dedin. Vatandaş o arada bardakları doldururken mümkün ise mesela sende
bardakları yan yana getir ki ortak iş yapmış olursunuz.
Ya da mesela kahve istedin. O vatandaş doldururken sende seker kabini tutarak kaç tane seker istenip/istenmediğini sorarak herkese ikram edersin (sakına şekeri kendi ellerinle alıp diğerlerinin kahvelerinin içine atmayasın, herkes senin elinin değdiği şekeri tatmak istemeyebilir)
Isıverenin sorabileceği sorular. Cevap bulunması gereken sorular:
- Neden bizi seçtiniz (Motivasyon)?
Buraya ne yazacağını düşün!
- Neden illaki biz? Neden başka şirket değildi biz (Motivasyon)?
Buraya ne yazacağını düşün!
- Neler bekliyorsun bizden, yani bu isin sana getirisi ne olacak (Motivasyon)?
Buraya ne yazacağını düşün!
- Kendini 5-10-15 sene sonra nerde görmek istersin kendini (Motivasyon)?
Buraya ne yazacağını düşün!
- Şirketimiz üzerine ne biliyorsunuz (Motivasyon --> Şirket hangi senede kurulmuş, kaç isçisi var, hangi branşlarda çalışıyor, sosyal faaliyetleri var mi ... okuman lazım internet sitesinde --> Bilim, Teknoloji ve Mühendislik...)
- Bizi nerden buldunuz? Kim tavsiye etti? (Motivasyon)
Buraya ne yazacağını düşün!
- Bizim sizi seçmemiz için sebep/sebepler söyleyiniz?
Neden sizi seçelim? Öbür müracaat edenlerden farkınız ?
- Bize kendinizi anlat irmişiniz?
5 dakikayı geçmemesi lazım. Kısa ve öz, işvereni ilgilendirecek konuları anlatman gerekir.
Buraya ne yazacağını düşün!
- Güçlü/Güçsüz olduğunuz özellikleriniz/noktalarınız nelerdir (çok zor bir soru, güçsüz noktan nedir?
Buraya ne yazacağını düşün! Sonra konuşuruz.
Güçlü nokta bulmak basit:
- Hırslı (örnek bulman lazım, hangi yaptığın iste bunu fark ettik, yani hırslı olduğunu)
- Ekip çalışmasına uyumluluk (örnek bulman lazım, hangi ekip çalışmaları yaptın şimdiye kadar, hangi çeşitli görüşlü insanlarla ekip çalışmaları yaptın şimdiye kadar)
- Yüksek Motiveli (hazırlanman ile göstermiş olman lazım)
- Analitik ve sistematik çalışma şekli
- İş ve davranış geliştirmesi acısından yeniliklere açık Zor olan burda güçsüz nokta bulabilmek.
Senin güçsüz olarak gösterdiğin/gördüğün noktan, aslında işveren için güçlü bir nokta olarak çıkmalı.
Mesela: "Ailemden dolayı mesleki açıdan bazı risklere girmedim (mesela uzun yurtdışı seyahatleri)".
Mesela: "Evli olduğum için, yani ailevi sebeplerden dolayı yurtdışına çıkmak istemiyorum ve bu kariyerim ve yükselmem acısından negatif bir durum."
Bu cümleler negatif gibi gözükse de sonuçta ailenin her şeyin önünde olduğunu gösteriyorsun.
Bunu çoğu işveren pozitif görür.
Eğer hiç birşey bulamazsan, ya da ikinci zayıf noktan olarak, söyle espirili bir cevap da verebilirsin ortamı yumuşatmak için:
Çikolata zayıf noktam (ama bunu demek için benim gibi biraz göbeğin olması gerekir)
- Hangi konularda kendinizi geliştirmek istersiniz, kendinizi yetersiz görüyorsunuz?
Buraya ne yazacağını düşün!
- Herhangi bir konuda mücade etmeyi bıraktiniz mi? Hangi konuda mesela?
Buraya ne yazacağını düşün!
Mesela: Kafaya taktığım hiçbir konuda mücadele etmeyi bırakmam (tuttuğunu koparan adam)
- Hayatındaki en büyük hatan neydi şimdiye kadar?
Buraya ne yazacağını düşün!
- Hayatindaki en büyük yenilgi neydi simdiye kadar?
Buraya ne yazacağını düşün!
Herkes yenilgi yaşamıştır.
Bu bir zayiflik değildir.
Çıkardığın dersleri burda sıralayabilirsin.
- Hayatindaki en büyük başarı neydi şimdiye kadar?
Buraya ne yazacağını düşün!
Örnek: Üniversite sınavını kazanarak istediğin dalda ve üniversitede okuyabilmem.
- Maaş konusunda ne düşünüyorsunuz (Motivasyon)
Maaşın önemli olmadığını vurgulaman gerekiyor, çünkü senin ana amacın tecrübe kazanmak.
Buraya ne yazacağını düşün!
- Termin stresi altında nasıl çalışırsınız?
Mesela: Soğukkanlı olup ise odaklanmak gerektiğini düşünüyorum. Aksi taktirde, strese maruz kalırsak, gerekenden daha az kapasiteyle çalışırız ve istenilen sonucu elde edemeyiz.
- Ne tür durum/hal/vaziyet sizde sıkıntıya/hayal kırıklığına/karamsarlığa yol acar?
Ve bu durumda nasil hareket edersiniz?
Mesela:
Iki kişinin tartışma anında birbirlerini dinlemeden konuşması beni sıkıntıya sokar.
Bu gibi durumlarda serin ve sağlıklı hareketleri elden bırakmamalı ve ise odaklanmak gerektiğini düşünüyorum.
- Son zamanda hangi sorunu çözdünüz?
Buraya ne yazacağını düşün!
Senin şirkete sorman gereken sorular:
- Bize sorularınız var mı? Bizim hakkımızda ne bilmek isterdiniz (Motivasyon)?
Burada 3-4 soru hazırlaman lazım.
Buraya ne yazacağını düşün!
Örnek:
Çalışanlar için performans değerlendirme sisteminiz var mı? Nasıl çalışıyor.
Çalışanlarınızın memnuniyet oranı ile ilgili çalışma yaptınız mı? Çalışanlarınızın memnuniyet oranı nedir?
Genel olarak firmaların düşündükleri:
1) Mülakata gereken değeri verip hazırlanmış mi? Çok istiyor mu ? Sorulara hemen cevap verebiliyor mu ?
2) Motivesi var mi (çok önemli, bazen çok motiveli kişi alınır, tecrübeli değil
) ?3) Grup çalışması yapabilir mi? Yani sosyal mi, yoksa asosyal mi ? Kendini beğenen bir narsist mi (mobbing'e maruz kalabilirsin bu durumda!) ?
4) Tecrübesi var mi? Varsa CV de yazdığı gibi mi ?
5) Vereceğimiz işi yapabilecek kapasitede mi?
6) Bu mühendisi hangi işte kullanabilirim ?
7) Bana yetiştirmesi neye mal olur ?
Oturma, hal ve davranış sekli vs...
- Takım elbise giyilecek ki mülakat için verdiğin önem ortaya çıksın.
- Ayakkabının rengi takım elbisenin renginden koyu olacak.
Yani siyah ayakkabı çoğu zaman her takım elbise rengine uyar
- Tokalaşırken gözlere bakılacak, çok önemli!
- Tokalaşırken ne gevsek, ne çok sert el sıkılacak. İkisinin ortası iyidir
- En iyisi ayaklar hafif acık durum da duracak. Eller acık şekilde masanın üstüne konabilir, ya da sağ elini sağ bacağının, sol da sol bacağının üstüne koyabilirsin. Bacak bacak üstüne atabilirsin ama kuralları var, mesela bacaklarının üstüne sonrasında ellerini koyarsın.
- Sandalyede otururken kahve/kıraathane havasında oturmayacaksın, sallanmayacaksın, sandalyeden aşağı kaymayacaksın/ sarkmayacaksın/ gevşek oturmayacaksın.
- Ellerini ovuşturmayacaksın.
- Konuşurken (eğer birden fazla kişi varsa mülakatta senle konuşan) herkese kısa kısa dönerek (mesela 15 saniyede bir), yüzlerine bakarak konuşacaksın, yani tavandaki sineğe bakarak ya da tek bir kişiye bakarak konuşmayacaksın.
- Sorulan herhangi bir soruyu bilemediğinde 10-20 saniye sessiz bir şekilde durmayacaksın, odada o an bir sesizlik hakim olmiycak, hemen beklemeden söyle bir cevap verebilirsin: Ne yazık ki bu soru üzerine hiç düşünmemiştim!
- Başladığın cümleyi/konuyu sonlandıracaksın, havada kalmayacak cümle/konu. Bir cümleden diğerine, ya da bir konudan diğerine atlanmayacak. Yani Cem Yılmaz taklidi yapmayacaksın
) mülakatta. Duru, temiz, kısa, anlaşılır olacak her şey, kafada soru işaretleri kalmayacak sonrasında. Çok önemli. Başladığı işi bitiren adam ), düzenli tertipli adam.- Önceden anlatmış olduğun bir şeyi tekrar etmeyeceksin, tekrar çok kötü bir durum. Sonuçta karşındakiler uzman.
- Anlatırken güzel, içten gelen el hareketleri iyi olur. Tatbiki burada da Viyana orkestra şefi gibi ter içinde kalacak cinsten olmayacak. Ne çok, ne az, ikisinin ortası.
- Masanın üstünde içecek bireyler varsa, sana sorulur ne içmek istediğin. Mesela su dedin. Vatandaş o arada bardakları doldururken mümkün ise mesela sende
bardakları yan yana getir ki ortak iş yapmış olursunuz.
Ya da mesela kahve istedin. O vatandaş doldururken sende seker kabini tutarak kaç tane seker istenip/istenmediğini sorarak herkese ikram edersin (sakına şekeri kendi ellerinle alıp diğerlerinin kahvelerinin içine atmayasın
, herkes senin elinin değdiği şekeri tatmak istemeyebilir)Isıverenin sorabileceği sorular. Cevap bulunması gereken sorular:
- Neden bizi seçtiniz (Motivasyon)?
Buraya ne yazacağını düşün!
- Neden illaki biz? Neden başka şirket değildi biz (Motivasyon)?
Buraya ne yazacağını düşün!
- Neler bekliyorsun bizden, yani bu isin sana getirisi ne olacak (Motivasyon)?
Buraya ne yazacağını düşün!
- Kendini 5-10-15 sene sonra nerde görmek istersin kendini (Motivasyon)?
Buraya ne yazacağını düşün!
- Şirketimiz üzerine ne biliyorsunuz (Motivasyon --> Şirket hangi senede kurulmuş, kaç isçisi var, hangi branşlarda çalışıyor, sosyal faaliyetleri var mi ... okuman lazım internet sitesinde --> Bilim, Teknoloji ve Mühendislik...)
- Bizi nerden buldunuz? Kim tavsiye etti? (Motivasyon)
Buraya ne yazacağını düşün!
- Bizim sizi seçmemiz için sebep/sebepler söyleyiniz?
Neden sizi seçelim? Öbür müracaat edenlerden farkınız ?
- Bize kendinizi anlat irmişiniz?
5 dakikayı geçmemesi lazım. Kısa ve öz, işvereni ilgilendirecek konuları anlatman gerekir.
Buraya ne yazacağını düşün!
- Güçlü/Güçsüz olduğunuz özellikleriniz/noktalarınız nelerdir (çok zor bir soru, güçsüz noktan nedir
?Buraya ne yazacağını düşün! Sonra konuşuruz.
Güçlü nokta bulmak basit:
- Hırslı (örnek bulman lazım, hangi yaptığın iste bunu fark ettik, yani hırslı olduğunu)
- Ekip çalışmasına uyumluluk (örnek bulman lazım, hangi ekip çalışmaları yaptın şimdiye kadar, hangi çeşitli görüşlü insanlarla ekip çalışmaları yaptın şimdiye kadar)
- Yüksek Motiveli (hazırlanman ile göstermiş olman lazım)
- Analitik ve sistematik çalışma şekli
- İş ve davranış geliştirmesi acısından yeniliklere açık Zor olan burda güçsüz nokta bulabilmek.
Senin güçsüz olarak gösterdiğin/gördüğün noktan, aslında işveren için güçlü bir nokta olarak çıkmalı.
Mesela: "Ailemden dolayı mesleki açıdan bazı risklere girmedim (mesela uzun yurtdışı seyahatleri)".
Mesela: "Evli olduğum için, yani ailevi sebeplerden dolayı yurtdışına çıkmak istemiyorum ve bu kariyerim ve yükselmem acısından negatif bir durum."
Bu cümleler negatif gibi gözükse de sonuçta ailenin her şeyin önünde olduğunu gösteriyorsun.
Bunu çoğu işveren pozitif görür.
Eğer hiç birşey bulamazsan, ya da ikinci zayıf noktan olarak, söyle espirili bir cevap da verebilirsin ortamı yumuşatmak için:
Çikolata zayıf noktam (ama bunu demek için benim gibi biraz göbeğin olması gerekir)
- Hangi konularda kendinizi geliştirmek istersiniz, kendinizi yetersiz görüyorsunuz?
Buraya ne yazacağını düşün!
- Herhangi bir konuda mücade etmeyi bıraktiniz mi? Hangi konuda mesela?
Buraya ne yazacağını düşün!
Mesela: Kafaya taktığım hiçbir konuda mücadele etmeyi bırakmam (tuttuğunu koparan adam
)- Hayatındaki en büyük hatan neydi şimdiye kadar?
Buraya ne yazacağını düşün!
- Hayatindaki en büyük yenilgi neydi simdiye kadar?
Buraya ne yazacağını düşün!
Herkes yenilgi yaşamıştır.
Bu bir zayiflik değildir.
Çıkardığın dersleri burda sıralayabilirsin.
- Hayatindaki en büyük başarı neydi şimdiye kadar?
Buraya ne yazacağını düşün!
Örnek: Üniversite sınavını kazanarak istediğin dalda ve üniversitede okuyabilmem.
- Maaş konusunda ne düşünüyorsunuz (Motivasyon)
Maaşın önemli olmadığını vurgulaman gerekiyor, çünkü senin ana amacın tecrübe kazanmak.
Buraya ne yazacağını düşün!
- Termin stresi altında nasıl çalışırsınız?
Mesela: Soğukkanlı olup ise odaklanmak gerektiğini düşünüyorum. Aksi taktirde, strese maruz kalırsak, gerekenden daha az kapasiteyle çalışırız ve istenilen sonucu elde edemeyiz.
- Ne tür durum/hal/vaziyet sizde sıkıntıya/hayal kırıklığına/karamsarlığa yol acar?
Ve bu durumda nasil hareket edersiniz?
Mesela:
Iki kişinin tartışma anında birbirlerini dinlemeden konuşması beni sıkıntıya sokar.
Bu gibi durumlarda serin ve sağlıklı hareketleri elden bırakmamalı ve ise odaklanmak gerektiğini düşünüyorum.
- Son zamanda hangi sorunu çözdünüz?
Buraya ne yazacağını düşün!
Senin şirkete sorman gereken sorular:
- Bize sorularınız var mı? Bizim hakkımızda ne bilmek isterdiniz (Motivasyon)?
Burada 3-4 soru hazırlaman lazım.
Buraya ne yazacağını düşün!
Örnek:
Çalışanlar için performans değerlendirme sisteminiz var mı? Nasıl çalışıyor.
Çalışanlarınızın memnuniyet oranı ile ilgili çalışma yaptınız mı? Çalışanlarınızın memnuniyet oranı nedir?
